Tuần lễ truyền thông phòng, chống kháng thuốc được Tổ chức Y tế thế giới phát động vào tháng11 hằng năm với mục tiêu nâng cao nhận thức của cộng đồng và cán bộ y tế về kháng sinh và nguy cơ kháng thuốc. Tuần lễ truyền thông về phòng chống kháng thuốc nhằm thu hút sự chú ý và quan tâm của lãnh đạo Đảng, chính quyền, các ban ngành, đoàn thể, các tổ chức chính trị xã hội, các tổ chức xã hội, nghề nghiệp về phòng, chống kháng thuốc; nâng cao nhận thức, thực hiện các biện pháp phòng,chống kháng thuốc trong cộng đồng, trong y tế, trong quản lý thức ăn chăn nuôi và quản lý chất lượng thuốc lưu thông trên thị trường.

Thuốc kháng sinh - được sử dụng để ngăn ngừa và điều trị nhiễm trùng ở người, động vật và thực vật. Hiện nay, kháng thuốc đang là vấn đề toàn cầu, đặc biệt nổi trội ở các nước đang phát triển trong đó có Việt Nam. Thế giới mỗi năm có hàng trăm nghìn người chết do kháng thuốc và phải chi phí hàng trăm tỷ USD cho kháng thuốc. Đó là lý do tại sao Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và các cơ quan quốc tế khác chỉ ra rằng kháng kháng sinh là một mối đe dọa nghiêm trọng, thách thức đối với điều trị trong tương lai.Việc lạm dụng và lạm dụng thuốc kháng sinh là những nguyên nhân chính dẫn đến sự phát triển của các mầm bệnh kháng thuốc. Ngoài tử vong và tàn tật, bệnh kéo dài dẫn đến thời gian nằm viện lâu hơn, nhu cầu về thuốc đắt hơn và thách thức tài chính cho những người bị ảnh hưởng; Vào năm 2019, WHO đã xác định được 32 loại kháng sinh trong quá trình phát triển lâm sàng nhằm giải quyết danh sách các tác nhân gây bệnh ưu tiên của WHO, trong đó chỉ có sáu loại được phân loại là cải tiến.Hơn nữa, việc thiếu khả năng tiếp cận với các chất kháng sinh chất lượng vẫn là một vấn đề lớn. Tình trạng thiếu kháng sinh đang ảnh hưởng đến các quốc gia thuộc mọi trình độ phát triển và đặc biệt là trong các hệ thống chăm sóc sức khỏe.

Từ góc độ quản lý nhà nước, các cơ quan chức năng, trực tiếp là ngành y tế, cần tăng cường kiểm tra, giám sát hoạt động kê đơn và bán thuốc theo đơn tại các bệnh viện, nhà thuốc; tăng cường kiểm soát,quản lý sử dụng kháng sinh. Đồng thời, có chế tài xử lý thích đáng đối với các hành vi vi phạm. Mỗi cán bộ y tế cần sử dụng kháng sinh có đúng trách nhiệm,chỉ định sử dụng kháng sinh đúng các hướng dẫn chuyên môn và kê đơn khi cần thiết. Riêng mỗi cá nhân khi sử dụng kháng sinh cần lưu ý: Chỉ uống thuốc đúng theo đơn bác sĩ, không tự ý mua và dùng kháng sinh khi chưa có ý kiến của bác sĩ điều trị; khi được bác sĩ kê đơn có thuốc kháng sinh, luôn uống đủ liều lượng đã được kê, không bỏ dở nửa chừng, ngay cả khi cảm thấy bệnh đã đỡ nhiều. Không dùng thuốc kháng sinh thừa từ lần sử dụng trước; không chiasẻ thuốc kháng sinh trong toa thuốc đang dùng cho người khác uống, ngay cả khiđó là người thân của mình. Vì khi chia sẻ, sẽ thiếu liều thuốc cần uống và vôtình tạo cơ hội cho vi khuẩn mạnh mẽ lên và kháng lại các thuốc điều trị. Điều này gây nguy hiểm cho chính bản thân, cho gia đình và cộng đồng.Sử dụng kháng sinh trong trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng thủy, hải sản theo đúng hướng dẫn.Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng hay nước rửa tay để phòng ngừa lây nhiễm vi khuẩn, góp phần giảm bớt nguy cơ phải dùng đến thuốc kháng sinh; Nângcao nhận thức ngay từ mỗi cá nhân bằng cách bắt đầu bằng thói quen tuân thủ đơn thuốc của bác sĩ, không tự ý mua kháng sinh về dùng cho bất cứ ai hoặc dùng trong chăn nuôi. Nhắc nhở những người quen nếu thấy họ dùng kháng sinh bừa bãi./.

Nguyễn Trung Kiên – Trung tâm Y tế Giang Thành